Dharma-onderwijs

Terug naar lezingen en artikelen

Zekerheid

Maart 2021
Boeddha

Meditatiegroep Utrecht blijft zolang als dat nodig is doorgaan met de zoomsessies. Op die manier houden we de mogelijkheid open om contact te houden met de groep en indirect met de Dharmatoevlucht. Zekerheid over wanneer het Wevehuis opengaat kunnen we vooralsnog niet geven.

Zekerheid is nu en misschien altijd wel een gewild artikel. Dit brengt mij naar een uitspraak van Carlo Rovelli: “Een van de grote fouten die mensen maken wanneer ze iets proberen te begrijpen is dat ze zekerheid willen. De zoektocht naar kennis voedt zich niet met zekerheden: hij voedt zich met een radicale afwezigheid van zekerheden”

Deze uitspraak werd gedaan vanuit de context van kwantummechanica maar past volgens mij wonderwel op meditatie en beoefening. Een radicale afwijzing van zekerheden is wat we “doen” op het kussen. We kijken en ervaren wat er is zonder dat in een kader te plaatsen, zonder dat te kwantificeren of te kwalificeren.
Eigenlijk is onze zoektocht wat dat betreft een beetje vreemd want het bestaat alleen uit zoeken. Het zoeken met radicale afwijzing van zekerheden betekent ook dat het zoeken niet gepaard hoeft te gaan met “vinden”. Zoeken in die zin is misschien wel hetzelfde als “zijn met open aandacht”, een manier van in het leven staan.
Rovelli schrijft verder: “Een moeder is een moeder omdat ze een kind heeft, een planeet is wat ze is omdat ze om een ster draait, een roofdier is wat het is omdat er prooien zijn.“ Op die manier geeft hij aan hoe fundamentele deeltjes niet iets zijn in zichzelf maar alleen in relatie tot andere deeltjes.

Maar van dit besef zegt Rovelli dat het alleen goed kan landen bij ons mensen wanneer we onze preoccupatie met zekerheden laten gaan. Alleen dan kunnen we werkelijk begrip krijgen van samenhang van alles wat zich voordoet in deze wereld. Op het moment dat je wilt vasthouden aan een bepaalde waarheid stolt deze waarheid als het ware en wordt het een “ding an sich”. Het resultaat zijn vastgeroeste meningen over jezelf, de ander, de wereld.

De onzekerheid met betrekking tot het gebruik van het Wevehuis blijft voorlopig nog even voortduren. We hebben in ieder geval regelmatig contact met het bestuur en zo gauw we weer gebruik kunnen maken van de ruimte zullen we dat laten weten.

Op het moment dat je wilt vasthouden aan een bepaalde waarheid stolt deze waarheid als het ware en wordt het een “ding an sich”. Het resultaat zijn vastgeroeste meningen over jezelf, de ander, de wereld.

Gerard is Boeddhist en betrokken Sangha lid van de Dharmatoevlucht. Daarnaast begeleidt hij Meditatiegroep Utrecht